CSVN – Việc nấm mối mọc trong lô cao su và trong vườn rẫy ngày càng ít khiến loại “Đặc sản trời cho” này ngày càng trở nên khan hiếm.

Chị Nguyễn Thị Kim Trang – 47 tuổi, ngụ ở xã Xà Bang, huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu là thợ cạo mủ tiểu điền cho biết: “Những chỗ ổ nấm mối mọc thường hay có những ụ mối, và hàng năm vào mùa thì ổ nấm mối mọc lại ở vị trí cũ, hoặc xê dịch một vài mét chứ không xa…”.

Cũng theo chị Trang thời tiết ngày càng khắc nghiệt, mưa nắng thất thường, hơn nữa do người ta đi bắt con mối chúa về ngâm rượu hoặc bán nên phá vỡ tổ của chúng, không có chỗ cho chúng sinh sôi nảy nở. Mặc khác do sử dụng hóa chất diệt cỏ trong lô cao su, trong vườn rẫy mà đàn mối cũng bị hủy diệt… khiến ổ nấm mối mọc ít dần hoặc không còn mọc nữa.

Được biết loại côn trùng mối sinh sống trong đất chúng tiết  ra chất gì đó (tạm gọi là men), sau một thời gian dài mùa nắng chất men này nằm ủ trong lòng đất, sau vài cơn mưa đổi mùa làm mặt đất ẩm ướt khi trời nắng trở lại thì chất men này bung mầm và nhô lên mặt đất giống như cái dù mà trong dân gian quen gọi tên là nấm mối.

Vào tháng 5 và 7 âm lịch, nấm mối mọc rộ thành 2 đợt, nhưng bất thường không có ngày cụ thể (đợt tháng 7 nấm mọc ít hơn, và nấm có màu xạm đen hơn) bởi tùy theo thời tiết mưa đủ độ ẩm cho đất thì nấm mới mọc. Thời gian nấm mọc cũng khoảng vài ngày là hết đợt.

Nấm mối dùng xào tỏi, nấu canh bồ ngót, canh rau tập tàng… Đặc biệt là dùng nấm làm nhân khi đổ bánh xèo hoặc nấm búp chưa bung dù dùng kho nước mắm cho ngót rồi cho hương vị tiêu thật cay vào sẽ rất ngon. Do nấm mối có vị ngọt đặc trưng riêng biệt mà chưa có loại nấm nào được trồng có thể thay thế được vị thơm ngọt ngon của nó. Cũng chính sự khan hiếm của nấm mối mà giá cũng đắt đỏ. 1kg có khi lên tới tiền triệu nhưng thương lái cũng không đủ giao cho khách hàng đặt mua.

NGUYỄN CỦ CẢI