CSVN – Xà Cạp là một bộ phận trang phục không thể thiếu của đồng bào các dân tộc. Ngày nay, một số tộc người vẫn còn sử dụng, đặc biệt là đồng bào dân tộc H’Mông ở miền núi phía Bắc.

Nếu có dịp đến Sapa, sẽ không khó để chiêm ngưỡng trang phục của các dân tộc quần tụ nơi đây đặc biệt hơn là người H’Mông ở vùng này. Xà cạp của người H’Mông không khác nhiều với các dân tộc khác, là sự kết hợp hài hòa, cân đối so cả về màu sắc, hoa văn và không quá kiểu cách. Phía dưới hai ống quần rộng, hay chiếc váy trắng hoặc đen là đôi chân quấn xà cạp màu đen hòa điệu với màu chiếc áo dài.

Chỉ cần điểm xuyết vài đường chỉ màu hoặc hoa văn đỏ, tím… đã tạo nên đường nét rất duyên dáng, gây sự chú ý của người khác khi nhìn vào xà cạp. Chiếc quần hay váy màu trắng sẽ là nền cho đôi chân mang xà cạp, nâng niu bước đi nhẹ nhàng, thanh thoát của cô gái H’Mông.

Tùy theo phong tục tập quán mà trang phục của đồng bào sử dụng tấm vải màu trắng, đen hoặc màu chàm bó quanh đôi chân giống như chiếc xà cạp của các dân tộc miền núi phía Bắc như: Thái, Dao, Mông, Hoa…

Khi mang xà cạp, phía dưới cổ chân, nơi tiếp giáp với xà cạp người ta đeo nhiều vòng cườm ngũ sắc để tạo vẻ đẹp hài hòa cho chiếc xà cạp. Cách phục sức này đến nay vẫn còn phổ biến vì theo đồng bào đây cũng là cách để vừa làm đẹp vừa chống côn trùng cắn và bảo vệ cơ thể chống chọi với giá rét ở miền núi.

Yếu tố thẩm mỹ được nâng lên khi xuất hiện chiếc xà cạp trên ống chân. Xà cạp góp phần làm đẹp cho bộ trang phục của nữ giới. Xà cạp quấn chân làm cho thân hình gọn gàng, kín đáo. Hiện nay, một số vùng, đồng bào còn mang tất có màu sắc phù hợp với xà cạp để vừa làm đẹp vừa giữ ấm cho đôi chân.

Ngày nay, dựa vào kiểu cách truyền thống các nhà thiết kế đã cho ra nhiều loại xà cạp mang hơi hướng hiện đại như xà cạp bó chân, bó đùi, xà cạp ống chân hay quấn xà cạp còn gọi là quần tất (quần legging) làm bằng nhiều chất liệu khác nhau như vải, da, thun… phù hợp mọi phong cách thời trang dùng để đi đường, đi phượt xa, đi xe máy, các hoạt động thể thao mạo hiểm hay trong sinh hoạt, lao động hàng ngày.

Duy Vũ