CSVN – Việc trồng xen canh, luân canh trong thời gian qua ở Cao su Chư Sê đã mang lại những hiệu quả thiết thực. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả hơn nữa, công ty đã áp dụng nhiều giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả cho việc xen canh, luân canh và hiệu quả sử dụng đất.

Phát huy lợi thế đất đai

Với diện tích gần 6.000 ha, đều được trồng trên đất đỏ bazan, đây là loại đất thích hợp để trồng cây công nghiệp có giá trị kinh tế cao như: Cà phê, hồ tiêu, sầu riêng, bơ, rau, củ… Vì vậy, xen canh là giải pháp hữu hiệu để nâng cao hiệu quả sử dụng đất, đa dạng hóa cây trồng, tăng thu nhập cho doanh nghiệp và tạo thêm công ăn việc làm, cải thiện đời sống cho NLĐ, góp phần tiết giảm suất đầu tư trong điều kiện giá bán mủ thấp, suất đầu tư giảm.

Theo ông Bùi Duy Đốc – Phó TGĐ công ty: “Sau khi VRG có chủ trương trồng xen nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất và tăng thu nhập cho NLĐ, công ty đã tận dụng lợi thế tài nguyên đất bằng việc chủ động liên kết, liên doanh với một số doanh nghiệp, cá nhân là CB.CNV LĐ trong công ty và người dân trồng xen các loại cây trong cao su tái canh. Sau gần 10 năm triển khai, đến nay công ty đã thu được những kết quả tích cực cho cả doanh nghiệp và NLĐ”.

Tuy nhiên, để nâng cao hiệu quả hơn nữa trong công tác xen canh, luân canh, công ty đã đề ra nhiều giải pháp, tiêu biểu là phân cấp trách nhiệm cho các cá nhân phụ trách công tác quản lý trồng xen từ công ty đến nông trường, tổ chăm sóc. Có chế độ phụ cấp trách nhiệm, chế tài xử lý khi thiếu trách nhiệm để xảy ra sự cố. Không để xảy ra tình trạng đùn đẩy trách nhiệm. Đồng thời, áp dụng nghiêm ngặt các quy định, thông báo của công ty và các điều khoản trong hợp đồng đã ký kết giữa các bên.

Ngoài ra, năm 2023 công ty đã thử nghiệm và trồng luân canh các loại cây ngắn ngày như bắp giống 20,1 ha; bắp sinh khối 52,3 ha; bắp hạt 44,8 ha và khoai tây 10,5 ha. Tuy nhiên, dịch bệnh trên loại cây này rất phức tạp, nhất là khoai tây nên hiệu quả không được như kỳ vọng. Vì vậy, năm 2024 công ty đang triển khai hợp tác trồng chuối công nghệ cao với đối tác Hàn Quốc để nâng cao hiệu quả sử dụng đất.

Hiệu quả kinh tế cho cả doanh nghiệp và người lao động

Qua theo dõi, công ty nhận thấy đối với một số diện tích trồng xen cây công nghiệp dài ngày, trong năm đầu tiên bên trồng xen có trồng cây để chắn gió, ngoài việc chắn gió cho cây xen canh cũng chắn gió cho cây cao su. Do vậy, ở những diện tích này cây cao su sinh trưởng tốt. Đối với cà phê, tiêu, chuối… đơn vị xen canh phải tưới nước trong mùa khô. Vì vậy, cao su sẽ hút được nước từ việc tưới nước của đơn vị xen canh nên vườn cây sinh trưởng thuận lợi. Theo ông Đốc: “Qua đánh giá, chúng tôi nhận thấy mô hình thiết kế hàng kép 15m x 5m x 2m có mật độ 500 cây/ha và trồng xen cà phê vối 4 hàng với mật độ 660 cây/ha là bền vững, mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất. Ngoài ra, công tác xen canh còn tạo công ăn việc làm ổn định cho trên 700 lao động trong vùng và có tổng doanh thu hàng trăm tỷ đồng, lợi nhuận cho người trồng xen trên 30 tỷ đồng/năm”.

Về phía công ty, tính từ năm 2015 đến nay, việc trồng xen đã mang về cho công ty trên 58,1 tỷ đồng lợi nhuận, cụ thể: vườn cây năm 2015 được chia 93 triệu đồng/ha/26 năm, trung bình được hơn 3,5 triệu đồng/ ha/năm; năm 2016 được 80,2 triệu đồng/ha/26 năm; năm 2017 và 2018 được 31,2 triệu đồng/ha/12 năm và từ năm 2019 – 2023 bình quân mỗi năm công ty được chia lợi nhuận trên 2 triệu đồng/ha/năm. Ngoài ra, trong năm đầu tiên người xen canh còn phải chia sẻ chi phí phục hoang từ 3 – 5 triệu đồng/ha.

GIA LINH