LTS: Minh Anh là cây bút quen thuộc của Tạp chí Cao su VN, tên thật của anh là Võ Sỹ Lực – nguyên Chủ tịch HĐTV VRG. Các tác phẩm thơ trữ tình, thơ trào phúng hay ghi chép… ở thể loại nào do anh sáng tác cũng đều chân thực, mang tính thông tin cao. Đáng quý ở con người anh là “chất cao su” như thấm vào da thịt và chảy trong huyết quản. Với anh “dòng nhựa trắng” và hình ảnh NLĐ “một nắng hai sương” là nguồn cảm hứng, hễ có dịp cảm xúc lại thăng hoa.
Truyền thống tốt đẹp đáng tự hào trong suốt quá trình lịch sử xây dựng và phát triển của “Cao su – Dòng chảy cuộc sống” được anh phản ánh chân thực, sinh động, hào sảng qua “Cao su – Dòng chảy hào hùng”. Tác phẩm gồm 4 phần: Phần I – Khổ đau; Phần 2 – Đấu tranh; Phần 3 – Hình thành, mở rộng; Phần 4 – Phát triển.
Tạp chí Cao su VN xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc:
Phần I. Khổ đau
Bra-zil châu Mỹ xa xôi
Có cây nước mắt sinh sôi thành rừng
Thổ dân cứ tưởng bình thường
Về sau cây đã ly hương toàn cầu.
Ja-va cây đến lần đầu
Về sau trồng thử Suối Dầu – Nha Trang
Là năm chín bảy rõ ràng (1897)
Yéc – Xanh trồng hạt mấy hàng để ươm
Thấy cây xanh tốt bình thường
Các chủ tư bản tăng cường đầu tư.
Du – me ỷ thế toàn quyền
Ra ngay chính sách đồn điền ưu tiên
Trước là chế độ thổ điền
Sau là huy động đồng tiền phờ – răng
Ba mươi vạn mẫu “đất hoang”
Tám đồn điền lập ở toàn miền Đông
Đồn điền Đất đỏ Bình Long
Đồng Nai sau đó trồng xong mấy ngàn
Lộc Ninh cũng mở ra liền
Viễn Đông ông chủ gắn liền Cet –xo
Hàng Gòn họ cũng tràn vô
Ông chủ từ Pháp tên Đờ – la – be
Đất xám chúng cũng không tha
Cả vùng rộng lớn chạy qua Phước Hòa
Dầu Tiếng họ cũng được đà
Khai hoang trồng mới thật là rất nhanh
Chủ là ông Mit-sơ-lanh
Vốn nhiều thương hiệu nổi danh thương trường.
Ban đầu lao động thông thường
Khai hoang chăm sóc, địa phương đồng bào
Stiêng lao động là bao
Họ lùa được cả đồng bào Khơ-me
Lâu dài khai thác cho nên
Mộ phu bắt buộc chúng bèn làm nhanh
Bắc kỳ mấy tỉnh đồng bằng
Trung kỳ họ chọn quê toàn Thừa Thiên
Vào đây nước độc rừng thiêng
Cuộc đời thống khổ nỗi niềm công tra
Tiếng than đất gần trời xa
Lầm than cực khổ chẳng ra nụ cười:
“Cây cao su quý hơn người
Mỗi khi cây bệnh cây thời nghỉ ngay
Lang ta cho chí lang Tây
Đêm đêm lo lắng ngày ngày trông nom
Còn ta đau yếu gầy còm
Đau không được nghỉ chết hòm cũng không
Cao su xanh tốt lạ lùng
Mỗi cây bón một xác người công nhân
Hàng vạn phu chết vì Tây
Sao đây chỉ thấy rừng cây mịt mù
Bán thân đổi mấy đồng xu
Thịt xương vùi gốc cao su mấy tầng
Bao giờ phu được ngẩng đầu
Tận cùng địa ngục quê đâu quay về
Cao su đi dễ khó về
Khi đi trai tráng khi về bủng beo
Đi phu mà vợ đi theo
Thì người phu ấy càng nghèo thảm thê
Công tra đi dễ khó về
Khi đi mất vợ, khi về mất con
Làm thì chẳng kém đàn ông
Thế mà kém gạo, kém công, kém tiền
Một ngày hai sáu xu tiền
Đi sương về tối mà thêm hận thù
Lỡ lầm vào đất cao su
Chẳng tù thì cũng như tù chung thân”…
Sáng nghe tiếng kẻng điểm dân
Tối về còn sống thương thân phận mình
Đòn roi thương tích đầy mình
Trừ lương – cúp phạt rập rình cai, xu
Cuộc đời tăm tối mịt mù
Như thân trâu ngựa dân phu tủi hờn
Tìm đâu cuộc sống khá hơn
Tự do – độc lập – áo cơm cho mình.
(Xem tiếp kỳ sau – Phần II: Đấu tranh)