Không chỉ sáng tạo ra chiếc máy xới cỏ từ lốc xe máy, lão nông Phan Ngọc Tấn (56 tuổi, ngụ Tổ 3, P.Trần Hưng Đạo, TP.Kon Tum) còn đưa chiếc máy cày không thể sử dụng đi vào hoạt động hiệu quả trên địa hình đồi dốc.

Nghe tin lão nông Phan Ngọc Tấn đã cải tiến và đưa hàng chục chiếc máy cày đang bị “đắp chiếu” vì không thể đưa vào sử dụng, nay đã được “hồi sinh”, Trạm khuyến nông thành phố Kon Tum phối hợp với 18 hộ nông dân (những hộ dân được Trạm khuyến nông cấp phát máy cày) lặn lội tìm đến rẫy cao su, mía… của ông Tấn (ở xã Ia Phí, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai) để học hỏi cách chế tạo, cải tiến và cung cách sử dụng máy cày của lão nông đa tài này.

“Mục sở thị” chiếc máy cày của ông Tấn chạy êm, nhẹ nhàng, làm việc hiệu quả ngay cả trên đất triền đồi dốc, những người nông dân không khỏi ngạc nhiên. Ông A Ngô, xã Vinh Quang, TP.Kon Tum chia sẻ: “Từ lúc nhận máy cày về đến nay tôi đã làm đủ mọi cách mà vẫn không sử dụng được, cứ nổ máy lên là nó giật mạnh làm cả người lẫn máy đều đổ ngã dúi dụi. Nay thấy anh Tấn chế tạo làm máy hoạt động tốt thế này tôi rất thán phục, tôi học cách làm của anh để về áp dụng, đưa máy của tôi vào sử dụng chứ máy mới mà bỏ không, uổng phí quá”.

Được biết, giữa năm 2013, từ nguồn vốn của Trung tâm khuyến nông, Trạm khuyến nông thành phố Kon Tum đã phát 18 máy cày (giá trị trên 27 triệu đồng/máy) cho các hộ dân trồng cao su, mía. Nhưng những chiếc máy cày này được thiết kế không phù hợp với đất đồi núi nên không thể hoạt động, từ lúc nhận máy về bà con chỉ cất vào một xó, không thể đưa vào sản xuất.

Trước thực trạng chiếc máy cày mới “nằm đắp chiếu” trong khi chính mình phải vắt kiệt sức để làm, lão nông Phan Ngọc Tấn quyết tâm tìm hiểu nguyên nhân và cải tiến chiếc máy cày. Ông Tấn cho biết: “Máy cày của Trạm khuyến nông cấp do bị mất cân đối, lốc máy quá nặng trong khi đó bánh lồng quá nhỏ, lực bám ít, chỉ cần độ nghiêng chừng 5 phân là máy lật liền, tôi đã phải tốn rất nhiều sức nhưng vẫn không thể giữ cho máy được thăng bằng”.

Tìm được nguyên nhân, ngay lập tức ông Tấn bắt tay vào chế tạo. Ông mua sắt về hàn, mở rộng bánh lồng ra thêm 30 phân, theo ông với độ rộng này bánh lồng vừa cân đối với độ nặng của đầu máy, chiếc máy cày có thể cân bằng, không bị nghiêng khi hoạt động. Không chỉ thế, nhận thấy máy cày không có két nước, hoạt động tầm 15 phút đã nóng ran, người sử dụng phải chế nước liên tục, ông Tấn đã thiết kế, thay két nước cho máy cày. Như được bắt đúng mạch, ngay sau khi được chế tạo lại bánh lồng và két nước, chiếc máy cày đã hoạt động êm, nhẹ nhàng và hiệu quả ngay cả trên đất cứng, đồi núi. “Với cái máy này một ngày tôi có thể vun hàng được 1 ha đất mà không tốn đến 10 lít dầu, giảm 6 lần chi phí so với sử dụng nhân công”- ông Tấn cho biết.

Trong buổi tập huấn, ông Tấn đã nhiệt tình chỉ cho bà con cách chế tạo bánh lồng cũng như cách thay và lắp két nước trong máy cày. Ông chia sẻ với bà con, khi sử dụng máy này để vun hàng thì khoảng cách giữa các hàng mía lên đến 1,2 mét, để cùng một diện tích mà năng suất không giảm, người dân có thể thu hẹp khoảng cách giữa các cây mía trên một luống.

Ông Nguyễn Châu, Trưởng trạm khuyến nông và dịch vụ nông lâm nghiệp thành phố Kon Tum chia sẻ: “Anh Tấn đã phát hiện và khắc phục được những nhược điểm để chiếc máy cày có thể sử dụng. Thông qua buổi tập huấn này không chỉ bà con nông dân mà chúng tôi cũng học hỏi được rất nhiều điều, hi vọng với chiếc máy cày được cải tiến phù hợp bà con sẽ sản xuất được hiệu quả, chất lượng”.

Không chỉ trao đổi kinh nghiệm về cách chế lại máy cày, ông Tấn còn chia sẻ cho bà con cách làm “lồng bảo vệ mì” khi phun thuốc cỏ. Được biết, không chỉ là một nông dân sản xuất giỏi, năm 2012 ông Tấn đã chế tạo ra một chiếc máy xới cỏ từ lốc xe máy. Đến nay, chiếc máy xới cỏ hoạt động rất hiệu quả và được nhiều người đặt mua.

K.S